Takdir Para Kadar Değerli

Takdir Almak Para Kadar Değerli!

Başkalarından takdir almak ve övgüler işitmek şüphesiz insana çok iyi hissettirir. Aldığınız takdirler belki kiranızı ödeyemeyebilir ama yeni bir araştırmaya göre nakit para kazanmışsınız gibi performansınızın artmasını sağlıyor.

Araştırmacılar 48 yetişkin katılımcı ile bir araştırma yürüttüler. Katılımcılardan bir klavyeye 30 saniye içinde belli bir düzende ve olabildiğince hızlı basmaları istendi. Katılımcılar önce bu parmak egzersizini nasıl yapacaklarını öğrendiler ardından da 3 gruba ayrıldılar.

Birinci grupta her katılımcıyı tek tek kutlayan bir değerlendirmeci bulunuyordu ve herkes performansının ardından takdir aldı; diğer grupta herkes takdir edilmezken, katılımcıların bazıları takdir edilen diğer katılımcıları izledi, üçüncü grupta ise katılımcılar takdir almadı ve kendi performanslarını bir grafik üzerinde kendileri değerlendirdiler.

İkinci gün katılımcılardan bu egzersizi tekrar yapmaları istendi. Direk olarak takdir gören birinci gruptaki katılımcılar parmak egzersizinde diğer iki gruba göre çok daha iyi performans gösterdi. Araştırmanın sonuçlarına göre, bir performans gerçekleştikten sonra takdir almak, kişilerin daha iyi performans göstermelerini sağlıyordu.

Bu araştırmayı gerçekleştiren Ulusal Fizyolojik Bilimler Enstitüsü’nden Profesör Sadato; “beyin için takdir almak parayla ödüllendirilmek gibi bir şey ancak bu sosyal bir ödül. Kişilerin bir egzersizi tamamladıklarında takdir almalarının onların daha iyi performans göstermelerini sağladığı bilimsel olarak kanıtlandı. İş yerinde ya da okulda birini takdir etmek onun performansını yükseltmek için en kolay ve etkili strateji olabilir” diyor.

Araştırmacılar aynı zamanda beyinde nakit para kazanarak ya da takdir alarak aktive olan “stiratum” adında bir bölge keşfettiler. Bir performansı gerçekleştirdikten sonra takdir almanın özellikle uyku sırasında “becerinin pekiştirilmesi” ne etkisi olduğunu ileri sürdüler. Yapılan araştırmalar uyku sırasında takdir almanın beyin için doğru hafızayı arttırdığını onun da öğrenmeyi sağlamlaştırdığını gösterdi. Nakit para kazanmanın da benzer şekilde etkili olduğunu buldular.

Özellikle yönetici konumundaki kişilerin çalışanlarını takdir etmek konusunda bazı önyargılara kapılarak tereddüt yaşadıklarını biliyoruz. Bu kişiler “Eğer takdir edersem karşımdaki kişi çok iyi yaptığını düşünebilir, havalara girebilir ve bu performansını olumsuz etkiler” , “Takdirin arkasından maaş ya da terfi gibi beklentilere girebilir”, “Zaten bu onun işi. Yapması gereken buydu” düşüncesi ile tam tersine performansını düşüreceğini sanıyor.

Takdir etme şeklinizin de önemli olduğu başka araştırmalarca ortaya konuyor. Örneğin, performansın hemen ardından, herkesin önünde, ve sadece o spesifik konu ile ilgili takdir etmenin de insanların performansını ve motivasyonunu arttırmada önemli olduğu anlaşılıyor. Bir performansın ardından “çalışması, başarısı ve katkısı için teşekkür etmek” hem çok basit hem de sonuçları çok güzel…

Sonuç olarak bu araştırmadan da anlayabileceğimiz gibi takdir aslında para kadar değerli. Özellikle bir otorite pozisyonundaysanız (yönetici, öğretmen gibi) etrafınızdakilerin yeni beceriler öğrenebilmesi için onları takdir ettiğinizden emin olun. Ertesi gün büyük bir başarı ile geri dönebilirler.

Bu yazı Özge Altan Aytun tarafından hazırlanmıştır ve tüm hakları saklıdır. Her türlü soru görüş ve önerileriniz için: ozge@psikolojistanbul.com